Podróże Małe i Duże E&P: maja 2013

poniedziałek, 13 maja 2013

Litwa

Witamy!
Tej wiosny wybieramy się na Litwę! Zwiedzimy Troki i Wilno. Wyjeżdżamy z Warszawy 23 maja. Spędzimy tam trzy dni.
W planach mamy odwiedzenie następujących miejsc:

Ratusz w Wilnie
Uniwersytet Wileński
Pałac Prezydencki
Góra Trzykrzyska
Zielony Most
Prospekt Giedymina
Pałac Radziwiłłów
Dom Sygnatariuszy
Ulica Literatu
Republika Zarzecza
Cmentarz na Rossie

a także zwiedzanie muzeów:

Litewskie Muzeum Narodowe - Nowy arsenał
Litewskie Muzeum Narodowe - Stary arsenał
Muzeum Bursztynu

zamków, fortec:

Zamek w Trokach
Zamek lądowy (Zamek na półwyspie)
Zamek Dolny w Wilnie (Zamek Wielkich Książąt Litewskich)
Muzeum Fortyfikacji Wileńskich – Basteja
Baszta Giedymina

świątyń:

Kienesa w Trokach
Kienesa w Wilnie
Ostra Brama
Bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława
Kościół św. Piotra i Pawła
Kościół św. Katarzyny
Kościół św. Anny
Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak” (Znamieńska)
Cerkiew św. Konstantyna i Michała

obejrzenie pomników:

Droga wolności
Trzy Muzy
Pisanka
Pomnik Adama Mickiewicza
Rusałeczka

Po powrocie oczywiście podzielimy się z Wami naszymi wrażeniami z podróży!:)

Sprawdź na mapie

piątek, 3 maja 2013

Gdańskie bramy wodne, są to bramy położone nad Motławą, przy ulicach Długie Pobrzeże i Rybackie Pobrzeże. Dawniej były one połączone murem, z biegiem czasu zastąpionym przez kamienice. Do czasów obecnych zachowało się osiem z dziewięciu bram.

Brama Krowia

Pierwotnie Brama Krowia powstała w XIV wieku. Jej nazwa pochodzi najprawdopodobniej od drogi, którą prowadzano bydło. Na początku budynek był w stylu gotyckim, w pierwszej połowie XX wieku zadecydowano o jego przebudowie. Pod koniec II wojny światowej doznał niewielkich zniszczeń, pomimo tego wyburzono go i odbudowano w 1972 roku w pierwotnym gotyckim stylu. Obecnie Brama Krowia pełni funkcje mieszkalne.

Brama Zielona

O Bramie Zielonej przeczytacie w poście Spacer po Głównym Mieście. Warto wspomnieć, że powstała ona w miejscu dawnej Bramy Kogi, wzmiankowanej w 1357 roku. O odkryciach archeologicznych z nią związanych przeczytacie tutaj.

Brama Chlebnicka

Brama Chlebnicka powstała w XV wieku i dotrwała do naszych czasów w prawie nie zmienionej formie. Dawniej posiadała ona w miejscu dzisiejszych okien otwory strzelnicze, a także dwie wieżyczki od strony Motławy.

Brama Mariacka

Brama Mariacka została wybudowana w stylu gotyckim prawdopodobnie pod koniec XV wieku. Początkowo pełniła funkcje obronne, natomiast później mieszkalne. Podczas II wojny światowej uległa zniszczeniu, odbudowano ją w 1961 roku. Od tego czasu jest siedzibą Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

Brama Mariacka

Brama Świętego Ducha, początkowo nazywana Bramą Dolną powstała w XIV wieku. Pierwotnie spełniała ona funkcje militarne, natomiast później mieszkalno-usługowe. Pod koniec II wojny światowej uległa poważnym uszkodzeniom, odbudowana została dopiero w latach 80-tych XX wieku. Obecnie budynek pełni funkcje mieszkalne.

Żuraw

Żuraw, jest jednym z najbardziej znanych gdańskich zabytków. Pierwszy całkowicie drewniany dźwig nad Bramą Szeroką (aktualnie nazywaną Bramą Żuraw) istniał już w 1367 roku. Niestety w 1442 r. spłonął podczas pożaru, odbudowano go po dwóch latach (składał się on z dwóch murowanych baszt i drewnianego mechanizmu, podobno był największym dźwigiem portowym średniowiecznej Europy). Służył on głównie do załadunku towarów i balastu na statki, a także do stawianiu masztów. Napędzany był przez robotników poruszających się w czterech kołach deptakowych, mogli oni podnieść ciężar o wadze dwóch ton. Pełnił on także funkcje obronne, posiadał grube mury i otwory strzelnicze. Od XIX wieku Żuraw stopniowo tracił na znaczeniu jako dźwig portowy. Podczas II wojny światowej został częściowo zniszczony, odbudowano go w 1962 r. Aktualnie mieści się w nim oddział Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku, w którym można obejrzeć wystawę "Gdańsk od XVI do XVIII wieku - życie portowego miasta".

Żuraw

Koła deptakowe

Makieta Twierdzy Wisłoujście z 1673 r.

Makieta Twierdzy Wisłoujście

Makieta wieży - latarni z Wisłoujścia z 1482 r.

(tak prawdopodobnie wyglądała pierwsza gdańska latarnia morska;

przypuszczalnie na szczycie w tzw. garnku Wulkana palono drewno lub węgiel)

Makieta wieży - latarni z Wisłoujścia z 1563 r.

Konstrukcja Żurawia Gdańskiego

Model pogłębiarki holenderskiej z XVII wieku.

Maszyna do skręcania grubych lin

Urządzenie do likwidacji naprężeń w skręcanych linach

Maszyna do skręcania lin

Brama Świętojańska powstała pod koniec XIV wieku. Pełniła funkcje zarówno militarne jak i gospodarcze. Pod koniec II wojny światowej uległa zniszczeniu, odbudowano ją dopiero w 1978 roku. Obecnie jest siedzibą Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa.

Brama Świętojańska

Brama Straganiarska została wybudowana w stylu gotyckim w 1492 roku. W XIX wieku znacznie ją przebudowano. Podobnie jak większość gdańskich bram wodnych, również i ona została zniszczona podczas II wojny światowej, odbudowano ją w 1958 roku. Aktualnie Brama Straganiarska pełni funkcje mieszkalne.

Brama Straganiarska

Pierwotnie Brama Tobiasza powstała prawdopodobnie w 1448 roku. Przypuszczalnie w XIX wieku została przebudowana bądź zastąpiona nowym budynkiem, który również posiadał przejazd w przyziemieniu. Nowa neogotycka Brama Tobiasza została częściowo zniszczona w 1945 roku, niestety nie zdecydowano się na jej odbudowę. Obecnie w jej miejscu stoi nowoczesny budynek.

Dla głodnych wiedzy:
Żuraw - www.cmm.pl
Brama Tobiasza - www.rzygacz.webd.pl
Bramy wodne - www.trojmiasto.pl
Bramy wodne - www.gedanopedia.pl

Sprawdź na mapie

czwartek, 2 maja 2013

Fahrenheit

Kolejnym po Heweliuszu sławnym uczonym związanym z Gdańskiem jest Daniel Gabriel Fahrenheit. Dom w którym się urodził w 1686 roku stoi do dziś przy ulicy Ogarnej 95.

Fahrenheit był sławnym fizykiem i inżynierem, na życie zarabiał produkując termometry, barometry i wysokościomierze. Jako pierwszy zastosował rtęć przy produkcji termometrów oraz opracował skalę Fahrenheita, która do dziś stosowana jest w USA, Belize, Kajmanach i Bahamach. 32 stopnie w skali Fahrenheita odpowiadają 0 stopni w skali Celsjusza, a 212 stopni odpowiada 100 stopniom w skali Celsjusza. Dla upamiętnienia sławnego fizyka na rogu ulic Długi Targ i Mieszczańskiej umieszczono termometr, z którego można odczytać aktualną temperaturę w skalach Fahrenheita i Celsjusza oraz barometr.

Sprawdź na mapie

środa, 1 maja 2013

Gdańsk: Spacer po Głównym Mieście

Ulica Długa

(w oddali widoczna Złota Brama i Wieża Więzienna)

Po przejściu przez Złotą Bramę znaleźliśmy się na ulicy Długiej, przy której znajduje się Dom Uphagena z XVIII wieku. Był on siedzibą radnego gdańskiego Jana Uphagena. Co ciekawe zabronił on swoim spadkobiercom zmian w wystroju domu. W 1911 roku założono w nim muzeum wnętrz mieszczańskich. Podczas II wojny światowej kamienica została zniszczona. Odbudowano ją wkrótce po wojnie, jednak funkcję muzeum przywrócono dopiero w 1998 roku.

Dom Uphagena

Następnie minęliśmy kamienicę Lwi Zamek wzniesioną w 1569 roku (warto przeczytać również ciekawą historię związaną z właścicielami kamienicy znajdującej się dawniej w miejscu dzisiejszego Lwiego Zamku w serwisie www.ibedeker.pl). Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od dwóch rzeźb lwów umieszczonych nad głównym wejściem. W XVII wieku była zamieszkana przez rodzinę Schwartzwaldów, którzy organizowali w niej spotkania uczonych i artystów. Co ciekawe w 1636 roku mieszkał w niej także król Władysław IV Waza podczas wizyty w mieście. W trakcie II wojny światowej kamienica uległa zniszczeniu, odbudowano ją dopiero w 1953 roku. Aktualnie jest ona siedzibą Rosyjskiego Centrum Nauki i Kultury w Gdańsku.

Lwi zamek

Idąc dalej ulicą długą doszliśmy do Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku.

Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku

(widok z ulicy Długiej)

Powstał on w 1336 roku i przez kolejne stulecia był nieustannie rozbudowywany. Po pożarze w 1556 roku przebudowano go w stylu renesansowym. Podczas II wojny światowej w wyniku natarcia Armii Czerwonej budynek został znacznie zniszczony, jednak udało się go odbudować. Od 1970 roku mieści się w nim Muzeum Historii Miasta Gdańska (obecna nazwa to Muzeum Historyczne Miasta Gdańska).

Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku

(widok z ulicy Długi Targ)

Płaskorzeźba nad wejściem do Ratusza przedstawia

lwy chroniące herb miasta. Co ciekawe jeden z nich

ma głowę odwróconą w stronę Złotej Bramy,

według legendy wypatruje on przyjazdu króla.

W pobliżu Ratusza ulica Długa przechodzi w ulicę Długi Targ, tutaj też znajduje się słynna fontanna Neptuna. Po raz pierwszy uruchomiono ją w 1633 roku. Podczas II wojny światowej fontanna została zdemontowana w celu ochrony przed zniszczeniem. Na swoje miejsce powróciła dopiero w 1954 roku.

Fontanna Neptuna

Fontanna Neptuna na tle Dworu Artusa

Pierwszy budynek zwany Dworem Artusa wybudowano w 1350 roku. Jego nazwa pochodzi od legendarnego króla Artura. W XV wieku został zniszczony przez pożar, odbudowano go w 1481 roku. Początkowo należał on do Bractwa świętego Jerzego, później był siedzibą gdańskich bractw kupieckich. Budynek został uszkodzony podczas II wojny światowej w wyniku działań wojsk radzieckich. Aktualnie mieści się w nim oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.

Dwór Artusa

Złota Kamienica

Złota Kamienica powstała w 1617 roku na zamówienie ówczesnego burmistrza Gdańska Johanna Speymanna. Podobno gościł w niej w 1623 roku król Zygmunta III Waza. Od 1786 roku budynek jest własnością rodziny Steffensów. Niestety podczas II wojny światowej kamienica została zniszczona w wyniku natarcia Armii Czerwonej. Po wojnie budynek odbudowano. Budynek wieńczą cztery figury cnót kardynalnych - Roztropności, Sprawiedliwości, Męstwa i Umiarkowania.

Kamienice na Długim Targu

Zdobienia kamienic

Z Bramą Zieloną związana jest dość ciekawa historia. Zaczęła się ona od tego, że miasto Gdańsk miało wybudować królewski pałac w zamian za nadane przez króla Kazimierza Jagiellończyka przywileje. Gdańszczanom nie podobał się pomysł częstych wizyt królów w mieście i zwlekali oni z budową obiektu. W końcu zdecydowali się przeznaczyć na królewską rezydencję wybudowaną w 1568 roku Bramę Zieloną. Wybór nie był przypadkowy, bowiem budynek był dość zimny i wilgotny, poza tym znajdował się on przy śmierdzącej wówczas Motławie. To wszystko dość skutecznie zniechęcało władców do zamieszkania w rezydencji - żaden król w niej nie gościł. Od 1880 roku budynek był siedzibą Muzeum Przyrodniczego. Brama została zniszczona podczas II wojny światowej. Odbudowano ją po wojnie. Aktualnie mieści się w niej oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku.