Podróże Małe i Duże E&P: Muzeum Kolejnictwa

Parowóz wąskotorowy T49 "Ryś"

(produkowany w Polsce w latach 1946-1950)

Muzeum Kolejnictwa w Warszawie mieści się przy ulicy Towarowej w budynku byłego Dworca PKP "Warszawa Główna Osobowa". Powstało w 1931 roku i niedawno obchodziło 80-lecie otwarcia swojej pierwszej placówki.

Budynek Muzeum Kolejnictwa

Pierwsza ekspozycja przedstawia modele dawnych lokomotyw i pociągów, przenosząc nas w czasie do początków powstania tego środka transportu....

Model pierwszego pojazdu z napędem parowym

(skonstruowany przez Nicolasa-Joseph Cugnota w 1769 r.)

Model parowozu "Puffing Billy"

(skonstruowany przez Williama Hedley'a w 1813 r.)

Dzień 27.09.1825 uznawany jest za datę narodzin kolei, wtedy to w Wielkiej Brytanii otworzono linię łączącą kopalnie węgla w Durham ze Stockton nad Tamizą. Podczas uroczystości otwarcia trasy do lokomotywy "Locomotion", oprócz wagonów towarowych dołączono wagon osobowy - był to pierwszy w historii przewóz pasażerów koleją napędzaną parowozem.

Model parowozu "Locomotion"

(skonstruowany przez Georga Stephensona w 1825 r.)

Kolej Warszawsko - Wiedeńska była to linia kolejowa (pierwsza na ziemiach ówczesnego Królestwa Polskiego) wybudowana w latach 1840 - 1848 łącząca Warszawę z granicą zaboru austriackiego. Co ciekawe cała trasa miała 327,6 km długości i była najdłuższą w owym czasie jednorazowo wybudowaną linią w Europie! Linia ta oznaczona nr 1 jest wykorzystywana po dzień dzisiejszy.

Model parowozu kolei Warszawsko - Wiedeńskiej z lat 1848 - 1856

(produkcji Belgijskiej)

Przedstawione poniżej innowacje raczej nie weszły do powszechnego użytku...

Model naziemnej kolei jednoszynowej

(zbudowanej we Francji w 1868 r.)

Model lokomotywy o jednym kole, wiszącej na szynie

(zbudowana w USA w 1889 r.)

Poniżej zdjęcie modelu prawdziwego demona prędkości na Polskich torach - wagonu motorowego "Lux Torpedy". Osiągał on maksymalną prędkość 115 km/h. W 1936 r. ustanowiono nim niepobity dotąd rekord przejazdu na trasie Kraków - Zakopane wynoszący 2 godziny 18 minut!

Model wagonu motorowego SAx "Lux Torpeda"
(eksploatowany przez PKP w latach 30 XX wieku)

Wyprodukowano tylko dwie lokomotywy Pm36. Jedna z nich, posiadająca aerodynamiczną obudowę zdobyła złoty medal na Wystawie Techniki i Sztuki w Paryżu w 1937 r. Do dzisiejszych czasów przetrwała tylko ta bez obudowy, nazwana przez miłośników kolei "Piękną Heleną". Konstrukcja tego parowozu była jednym z największych osiągnięć polskiej techniki kolejnictwa w okresie międzywojennym.

Model parowozu Pm36

(zbudowany w Polsce w 1937 r.)

Model parowozu "Union Pacific Big Boy"

(największy parowóz na świecie, wyprodukowany w USA w 1941 r.)

Model parowozu z serii Pt47

(produkowany w Polsce w latach 1948 - 1951)

Model parowozu serii Ty51

(najcięższy parowóz zbudowany w Polsce; produkowany w latach 1953 - 1958)

Kolejna ekspozycja przedstawia pamiątki związane z kolejnictwem...

Dalszą część zbiorów, czyli lokomotywy naturalnych rozmiarów oglądamy na zewnątrz. Pierwszym rzucającym się nam w oczy eksponatem jest jedyny zachowany w Europie pociąg pancerny. Składa się on z lokomotywy (Panzertriebwagen 16) i wagonu artyleryjskiego. Według wikipedii lokomotywa ta była najcięższym pojedynczym szynowym pojazdem pancernym. W 1944 roku Niemcy używali pociągu pancernego (wyposażonego w tą lokomotywę, ale w inny niż obecnie wagon) między innymi do patrolowania linii kolejowych z Kielc do Krakowa, Skarżyska i Radomia. Podczas ofensywy radzieckiej bronił on także mostu na Nidzie w Chęcinach przed nadciągającą Armią Czerwoną. Pod koniec II wojny światowej został on zdobyty przez Rosjan. Później był wykorzystywany przez Ludowe Wojsko Polskie.

Lokomotywa pancerna Panzertriebwagen 16

(wyprodukowana w Niemczech w 1942 r.)

Wagon artyleryjski

Ta lokomotywa była zapewne wykorzystywana do odśnieżania torów

Parowóz TKh1

(produkowany w Prusach w latach 1882 - 1910;
według wikipedii to nie jest parowóz TKh1)

Tablica na parowozie TKc100

(egzemplarz lokomotywy znajdujący się w muzeum
został wyprodukowany w Niemczech w 1893 r.)

Parowóz OKo1

(produkowany w Niemczech w latach 1916 - 1924)

Parowóz Pm2

(produkowany w Niemczech w latach 1930 - 1937)

Parowóz OKa1

(produkowany w Niemczech i na Łotwie w latach 1931 - 1933;
jest to jedyny parowóz w Polsce z napędem na jedną oś)

Parowóz TKz

(egzemplarz na zdjęciu został wyprodukowany w Niemczech w 1938 r.)

Parowóz Pm3

(produkowany w Niemczech w latach 1939 - 1941;
jedyny zachowany egzemplarz tego typu lokomotywy)

Parowóz Ty2 był dawniej znany jako niemiecka lokomotywa wojenna - Kriegslokomotive. Został on zaprojektowany z myślą o pracy na terenach zdobytych przez Niemców na wschodzie. Posiadał on bardzo dobrą izolację termiczną, a także nacisk osi nie przekraczający 15 ton (dzięki temu mógł być eksploatowany na torach o słabej nawierzchni). Od zakończenia II wojny światowej była to najliczniejsza seria parowozów eksploatowana w Polsce.

Parowóz Ty2

(produkowany w Niemczech i w okupowanej Polsce w latach 1942 - 1945)

Parowóz Ty42

(produkowany w Polsce po II wojnie światowej z pozostawionych
przez Niemców części służących do budowy lokomotywy Ty2)

Kabina parowozu Ty43

(produkowany w Niemczech i w Polsce
podczas II Wojny Światowej i po jej zakończeniu)

Parowóz Tr203

(produkowany w USA w latach 1942 - 1945;
lokomotywy tego typu zostały przekazane Polsce w ramach pomocy UNRRA)

Parowóz TKt48

(produkowany w Polsce w latach 1950 - 1957)

Lokomotywa spalinowa SM25

(produkowana w Polsce w latach 1961-1963;
powstały tylko trzy egzemplarze tej lokomotywy)

Podsumowując muzeum jest bardzo ciekawe i niedrogie (bilet normalny - 10zł). Jedyną rzeczą do której można by się przyczepić, to brak tablic z informacjami przy parowozach. Oprócz lokomotyw, w muzeum znajduje się, także wagon tzw. "Salonka Bieruta", niestety można było go obejrzeć tylko z zewnątrz (nie wyglądał on zbyt ciekawie, tak więc zdjęcia nie robiliśmy). Ogólnie gorąco wszystkim polecamy odwiedzenie tego muzeum!